– Công trình thai nghén hơn 3 thế kỷ của Thái Lan đang nhận được sự hậu thuẫn rất lớn từ các cường quốc, đặc biệt bài toán tài chính có thể được giải quyết bởi “túi tiền không đáy” từ sáng kiến Vành đai – con đường của Trung Quốc.
Chúng ta ngày nay chưa tiến gần hơn (đến việc xây dựng kênh đào) so với cách đây 340 năm. Nhưng vì người dân và đất nước, đây là lúc thích hợp để bắt đầu
Tướng Pongthep Thesprateep (chủ tịch Hiệp hội Kênh đào Thái Lan)
Ngày 1-2, một hội thảo lớn về kênh đào Kra (kênh đào Thái Lan) đã được tổ chức tại tỉnh Phuket với sự tham dự của tướng Pongthep Thesprateep – chủ tịch Hiệp hội Kênh đào Thái Lan (TCA).
Sự kiện được đồng tài trợ bởi Phòng Thương mại Anh tại Thái Lan, Phòng Thương mại Pháp – Thái (FTCC), Phòng Thương mại Úc – Thái (AustCham), Phòng Thương mại Đức – Thái (GTCC), Phòng Thương mại Mỹ (AmCham)… và Hiệp hội Doanh nghiệp và thương mại châu Âu tại Thái Lan (EABC).
Được so sánh với kênh đào Suez (Ai Cập) và kênh đào Panama (Trung Mỹ), công trình kênh đào Kra trị giá hàng chục tỉ USD đang được nhiều quốc gia, tổ chức vận động hành lang ráo riết ở Thái Lan.
Phe ủng hộ khẳng định siêu kênh đào cắt ngang vùng Kra Isthmus ở miền nam Thái kết nối Ấn Độ và Thái Bình Dương sẽ giúp nền kinh tế bật lên, thay đổi diện mạo Đông Nam Á và giải quyết tình trạng ùn tắc ở eo biển Malacca – tuyến hàng hải đông đúc nhất thế giới với Singapore là trung tâm trung chuyển.
Thời cơ đã đến?
Dự án kênh đào Kra hiện đang nhận được sự ủng hộ lớn từ TCA – tổ chức gồm toàn cựu chiến binh cao cấp thuộc quân đội Thái.
Trả lời phỏng vấn báo Asia Times, tướng Saiyud Kerdphol – cựu tư lệnh tối cao các lực lượng vũ trang Thái Lan – tin rằng đã đến lúc cần phải xây công trình thế kỷ này. Tuy nhiên, quyết định tối quan trọng này không thể do chính phủ đưa ra, mà phải là nhà vua Thái.
Cùng với sự chuyển giao quyền lực gần đây từ cố quốc vương Bhumibol Adulyadej sang vua Maha Vajiralongkorn (Rama X), các nhóm vận động kênh đào Kra hi vọng vị tân vương có gốc gác quân đội sẽ đồng ý cân nhắc dự án trên danh nghĩa “hòa bình quốc gia và phát triển”.
Một lý do khiến kênh đào Kra gây tranh cãi trong hơn 3 thế kỷ ở Thái Lan vì sẽ chia cắt vương quốc nụ cười ra làm đôi theo đúng nghĩa đen.
Giới bảo hoàng kỳ cựu lưu ý con kênh này, nếu được đào, sẽ rộng hơn cả Chao Phraya – con sông chảy ngang qua thủ đô Bangkok được nhiều người Thái xem là trái tim tâm linh của đất nước.
Trong một nỗ lực “lobby”, TCA gần đây đổi tên dự án kênh đào từ “Kra” thành “Thái” – mang ý nghĩa đây là công trình dành cho tất cả người Thái, theo đúng di huấn của cố quốc vương Bhumibol rằng việc xây kênh đào phải do người dân quyết định.
Dẫn một khảo sát của Đại học Hoàng tử Songkhla, TCA dẫn chứng 74% cư dân thuộc 14 tỉnh miền nam Thái Lan đã đồng ý xây kênh đào.
Hiện dự án của Thái Lan thu hút được sự quan tâm của nhiều quốc gia không chỉ do quy mô, ý nghĩa chiến lược, mà còn vì khối lượng hạ tầng khổng lồ đi kèm (sân bay, đường giao thông…).
Một hội thảo do TCA tổ chức tháng 9 năm ngoái được EABC hậu thuẫn và Công ty xây dựng Grand Dragon của Hong Kong tài trợ và mới đây nhất là sự kiện ở Phuket.
Tuy nhiên, đến nay chính quyền quân sự Thái Lan vẫn tỏ ra thận trọng với dự án kênh đào, một phần do các vấn đề chính trị và cuộc bầu cử dân sự sắp diễn ra.
Năm ngoái, Bộ trưởng Tài chính Somkid Jatusripitak dự định phát biểu mở màn hội thảo của TCA, nhưng đã hủy vào phút chót sau quyết định của Thủ tướng Prayut Chan-o-cha.
Bản đồ vị trí dự án kênh đào Kra – Đồ họa: TẤN ĐẠT
