– Sau hơn ba năm triển khai Luật Nhà, số lượng người nước ngoài sở hữu nhà ở Việt Nam vẫn còn hạn chế. Tuy nhiên, những tín hiệu khả quan của nền kinh tế và các chính sách cởi mở cho người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam gần đây đã dẫn đến nguồn cầu tăng mạnh đến từ những khách mua ngoại quốc mong muốn sở hữu BĐS tại Việt Nam.
Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), mới có gần 1.000 người nước ngoài mua được nhà ở Việt Nam. Hiện nay, về cơ bản, các thủ tục pháp lý về việc sở hữu bất động sản ở Việt Nam dành cho người nước ngoài đã nhận được phản hồi rất tích cực từ cả phía người bán lẫn người mua.
Savills đánh giá, từ năm 2015, những sửa đổi trong Luật Nhà ở năm 2014 cho phép người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam được nhìn nhận là một chuyển biến rất khả quan trong chính sách.
Cung ít, cầu nhiều
Những yêu cầu dành cho đối tượng này đã được quy định khá cụ thể và rõ ràng, từ đó đã tạo ra một nguồn cầu mới và hứa hẹn sẽ thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của thị trường bất động sản nội địa.
Việc cho người nước ngoài mua nhà sau khi nhập cảnh được kỳ vọng tạo ra yếu tố thuận lợi để thu hút, kích thích phát triển nhiều loại hình bất động sản như đầu tư, du lịch, dịch vụ. Điều này có lợi cho cả nền kinh tế, phù hợp thông lệ quốc tế và là một hình thức “xuất khẩu” BĐS tại chỗ hiệu quả.
Hiện nay, về cơ bản, các thủ tục pháp lý về việc sở hữu bất động sản ở Việt Nam dành cho người nước ngoài đã nhận được phản hồi rất tích cực từ cả phía người bán lẫn người mua sau gần ba năm triển khai.
Theo quan sát của Savills, chỉ riêng thị trường bất động sản Tp. HCM, trong vòng hai năm qua đã có hàng ngàn giao dịch thành công với khách hàng là người nước ngoài.
Ông Nguyễn Khánh Duy, Giám đốc bộ phận Kinh doanh nhà ở, Savills Tp.HCM, cho rằng trong năm 2017, đã có rất nhiều dự án “chạm trần” sở hữu khách nước ngoài trong thời gian nhanh chóng.
Cụ thể hơn, một dự án nằm ở vị trí đắc địa của quận 2 được mở bán giai đoạn 2 thì hạn ngạch dành cho người nước ngoài đạt hơn 30% trong thời gian ngắn và còn nhiều khách nước ngoài không có được suất mua căn hộ. Khách hàng trong đợt mở bán này chủ yếu đến từ châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và Singapore.
Những dự án nằm ở vị trí chiến lược như quận 1 và quận 2, đặc biệt là khu vực Thảo Điền và Thủ Thiêm, với chủ đầu tư uy tín, hiện nhận được sự quan tâm với tỉ lệ hấp thụ rất khả quan từ đối tượng khách nước ngoài.
Hoặc một số dự án ở Hà Nội như Park City, Vinhome… cũng nhận được sự quan tâm của người nước ngoài. Đại diện chủ đầu tư Park City cho biết, ngay khi dự án mở bán giai đoạn 3, lập tức 10% dự án nhà ở liền kề và biệt thự khách hàng là người Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore đã đăng ký đặt cọc ngay. Tuy nhiên, do số lượng giới hạn nên nhiều khách nước ngoài chậm chân đành lỡ cơ hội.
Mở rộng cấp sổ đỏ cho người nước ngoài
Việc giới hạn số lượng căn hộ cho phép người nước ngoài sở hữu là rất quan trọng, với mục tiêu giảm thiểu và ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế và xã hội nói chung.
Theo thông tư 19/2016/TT-BXD hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở và Nghị định số 99/2015/NĐ-CP do Bộ Xây dựng ban hành, quy định về số lượng căn hộ mà người nước ngoài được phép sở hữu nhằm thắt chặt các thủ tục bán lại, tăng tính minh bạch của quy trình thực hiện các thủ tục giấy tờ và hành chính bất động sản.
Tuy vậy, việc điều chỉnh giới hạn ở một số khu vực có nhu cầu đặc biệt hơn, như BĐS nghỉ dưỡng hay chung cư hạng A, cũng là một hướng cân nhắc, tạo đòn bẩy thúc đẩy thị trường.
Hiện Việt Nam đang có khoảng 82.000 người nước ngoài sinh sống và làm việc, cũng như hơn 4 triệu kiều bào đang quan tâm đến thị trường bất động sản trong nước.
Theo ông Nguyễn Khánh Duy, nhiều khách nước ngoài quan tâm đến thị trường BĐS tại các thành phố lớn, nhất là Tp.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng. Tuy vậy, số lượng sổ đỏ được cấp cho tổ chức và cá nhân người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam còn tương đối thấp.
Theo ghi nhận của Savills, tại thị trường Tp. HCM, có hàng nghìn người nước ngoài được cấp sổ đỏ. Còn thống kê chưa đầy đủ của Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản, đến cuối năm 2017, có gần 1.000 người nước ngoài được cấp sổ đỏ.
Một số chuyên gia gia cho rằng quy trình cấp sổ đỏ cho người nước ngoài cần được phổ biến rộng hơn, thay vì chỉ tập trung ở một số thành phố lớn.
Ông Nguyễn Khánh Duy đánh giá việc người nước ngoài chưa nắm bắt rõ thủ tục pháp lý ở Việt Nam hoặc công tác hành chính tại một số địa phương còn chưa quen thuộc với khách nước ngoài có thể gọi là những rào cản.
Do vậy, ông Duy khuyến cáo, để tìm kiếm được dự án bất động sản phù hợp, hoàn thiện được các thủ tục pháp lý, người nước ngoài nên làm việc qua đơn vị tư vấn quốc tế có mạng lưới văn phòng, chi nhánh ở nhiều quốc gia để đảm bảo các thắc mắc về pháp lý cũng như thủ tục mua bán được giải đáp cụ thể nhất.
Tại những đơn vị có kinh nghiệm và uy tín, khả năng giao tiếp tốt với khách hàng bằng nhiều ngôn ngữ cũng là một điểm cộng, giúp tiết kiệm thời gian, tiền bạc của khách hàng.
“Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên hiểu rõ về ngân sách, cũng như những yêu cầu cụ thể của bản thân dành cho những dự án mình quan tâm, để có được thông tin tư vấn chi tiết nhất”, ông Duy nói.