– Mô hình “Khu đại học” không còn xa lạ với những quốc gia tiên tiến có nền giáo dục hiện đại. Xây dựng mô hình này để hướng tới đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đa ngành, đa lĩnh vực tại “chuỗi” các trường đại học Khu đại học Nam Cao, Hà Nam trong thời gian tới là bước đi đúng hướng.
Vì sao lại xây dựng Khu đại học ở Hà Nam? Câu trả lời khá rõ, đó là xuất phát từ lợi thế của Hà Nam. Hà Nam là cửa ngõ Thủ đô, tiếp giáp với nhiều tỉnh trong khu vực đang phát triển với nhu cầu cao về đào tạo nguồn nhân lực. Xuất phát từ nhu cầu đó, Thủ tướng đã quyết định cho thành lập Khu Đại học Nam Cao tỉnh Hà Nam. Có thể khẳng đinh, Quyết định 1748/QĐ-TTg ngày 27/9/2013 của Thủ tướng Chính phủ đã thực sự trở thành “sức hút”, sự quan tâm của nhiều tỉnh, thành phố khu vực. Bởi vì, trong tương lai không xa, Khu đại học này đi vào hoạt động sẽ đáp ứng nhu cầu đào tạo nhân lực chuyên môn kỹ thuật trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục đại học cho vùng đồng bằng sông Hồng và Thủ đô Hà Nội, góp phần điều chỉnh mạng lưới trường đại học, cao đẳng cho vùng Thủ đô Hà Nội, vùng Đồng bằng sông Hồng và việc di dời một số trường đại học, cao đẳng từ nội thành Thành phố Hà Nội đến các khu quy hoạch, phù hợp với quy hoạch mạng lưới trường đại học, cao đẳng giai đoạn 2006-2020; quy hoạch xây dựng hệ thống các trường đại học, cao đẳng tại vùng Thủ đô Hà Nội đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050.
Sức hút của Khu Đại học Nam Cao tỉnh Hà Nam là gì? Đó là mô hình tiên tiến về tổ chức xây dựng các cơ sở giáo dục đại học, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ gắn với đô thị. Đặt tiền đề thuận lợi cho việc khai thác, sử dụng có hiệu quả các tài nguyên và nguồn lực cho đào tạo, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ.
Lợi thế vị trí địa lý cũng sẽ tạo sức hút cho khu đại học này. Cách trung tâm Thủ đô Hà Nội khoảng 50km về phía Nam, nằm trên trục động lực phát triển đô thị của tỉnh Hà Nam, Khu Đại học Nam Cao tỉnh Hà Nam đang hướng đến là trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong khu vực Đồng bằng sông Hồng. Với vị trí thuận lợi về giao thông, nằm giữa đường Quốc lộ 1A và tuyến đường cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình, nối Tỉnh Hà Nam với Hà Nội và các tỉnh phía Nam, với Nam Định ở phía Đông Nam qua quốc lộ 21A; với Thái Bình, Hưng Yên ở phía Đông Bắc qua quốc lộ 38, đường vành đai 5 Thủ đô. Khoảng cách từ vị trí dự án đến Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài khoảng 75km; Kết nối với hành lang kinh tế Hà Nội – TPHCM, kết nối thuận tiện với các đô thị lớn qua tuyến đường cao tốc và QL1A; Gắn với trung tâm mới của thành phố Phủ Lý một cách dễ dàng qua trục giao thông 68m cùng tuyến đường sắt đô thị, là điều kiện thuận lợi kết nối giữa các doanh nghiệp Nhật Bản, DN Hàn Quốc trong KCN Đồng Văn III, Đồng Văn IV và đào tạo, cung ứng nguồn nhân lực chất lượng cao cho tất cả các lĩnh vực.
Khu Đại học Nam Cao có quy mô diện tích đất sử dụng khoảng 754ha. Trong đó, diện tích đất cho cơ sở đào tạo, nghiên cứu: 388ha; đất giao thông và hạ tầng kỹ thuật: 185ha; đất ở và chức năng đô thị: 181 ha. Có quy mô dân số khoảng 84.000 người, trong đó: số lượng Sinh viên: 50.000 Sinh viên, số lượng Cán bộ giảng viên: 4.000 người, dân số đô thị khoảng: 30.000 người. Đến nay, Khu Đại học Nam Cao đã cơ bản hoàn thành đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung Khu đại học, một số công trình phục vụ chung và một số cơ sở giáo dục đại học, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, chuẩn bị cho giai đoạn đầu tư chiều sâu, phát triển hạ tầng Khu đại học theo hướng hiện đại, tiện nghi cao.
Khu đại học gồm tổ hợp các cơ sở giáo dục đại học đa ngành, đa lĩnh vực, cơ sở nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; là một bộ phận của mạng lưới trường đại học, cao đẳng. Khu Đại học Nam Cao gồm nhiều pháp nhân khác nhau được đầu tư xây dựng trong không gian quy hoạch thống nhất, bảo đảm tính đồng bộ, hiện đại; được khai thác hệ thống hạ tầng và các tiện ích chung, đồng thời tự chủ trong việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật theo yêu cầu phát triển hoạt động của mình, phù hợp với quy hoạch xây dựng Khu Đại học đã được phê duyệt.
Với cơ cấu chức năng là cơ sở giáo dục đào tạo, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ cao bao gồm các trường đại học, cao đẳng, các trường dạy nghề kỹ thuật cao, đơn vị nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được quy hoạch di chuyển toàn bộ hoặc một bộ phận của các trường và các cơ sở được thành lập mới theo quy định; Các cơ sở giáo dục đại học, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ hợp tác được thành lập theo hình thức hợp tác đầu tư, liên kết với nước ngoài; Trung tâm điều hành, khu ký túc xá sinh viên tập trung, thể dục thể thao, công viên cây xanh và một số cơ sở hỗn hợp đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng. Khu Đại học Nam Cao được quy hoạch đồng bộ, hiện đại các hệ thống cơ sở hạ tầng như điện, nước, giao thông… mang tầm của đô thị đảm bảo cung cấp đầy đủ cho toàn bộ dự án.
Quy hoạch điều chỉnh mở rộng đang thực hiện có diện tích nghiên cứu khoảng 1.588ha với các tính chất chức năng được bổ sung để phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của tỉnh và xu thế chung khu vực cả nước. Trong đó: Bổ sung vào quy hoạch các khu chức năng như trung tâm nghiên cứu khoa học kỹ thuật cao, thư viện, trung tâm công nghệ thông tin, công trình hành chính, dịch vụ thương mại tổng hợp, gắn với hệ thống công viên cây xanh, các khu giải trí công cộng dùng chung được phân bổ tập trung tại Trung tâm của Khu Đại học; Các cơ sở giáo dục Đại học, khu chức năng công cộng dịch vụ, thương mại và hệ thống các trường nhiều cấp học từ mầm non đến trung học phổ thông được bố trí đều khắp trong khu vực đô thị đảm bảo bán kính tiếp cận và phục vụ. Bổ sung mở rộng diện tích quy hoạch cho Khu Đại học tại khu vực phía Đông đường Cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình để kịp thời đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư các cơ sở đào tạo, dạy nghề chất lượng cao trong tương lai.
Tín hiệu sáng từ sức hấp dẫn của Khu Đại học Nam Cao là nhiều trường đại học trong và ngoài nước đã đăng ký đầu tư và đang bước đầu triển khai dự án. Đến nay, đã có 17 trường Đại học đăng ký về đầu tư bao gồm: Đại học U1 Hàn Quốc, Học viện An ninh nhân dân, Đại học Y Hà Nội, Đại học Xây dựng, Đại học Phòng cháy chữa cháy, Cao đẳng kinh tế công nghiệp Hà Nội, Trung cấp cảnh sát nhân dân số 6, Trung tâm dạy nghề XKLĐ chất lượng cao thuộc tập đoàn TMS… Trong đó, số trường đang thực hiện dự án đầu tư tại Khu Đại học Nam Cao là 07 Trường; số trường đã được phê duyệt Quy hoạch chi tiết 1/500 là 05 Trường; 3 trường đã được phê duyệt dự án và 2 trường đang thực hiện giai đoạn I thi công dự án…
Đến nay, cùng với các dự án đầu tư xây dựng các cơ sở đào tạo nghiên cứu, Khu Đại học đang có nhiều nhà đầu tư thực hiện đăng ký đầu tư vào các lĩnh vực xây dựng hạ tầng đô thị, dịch vụ, thương mại tổng hợp, trong đó có dự án Khu nhà ở Trung tâm dịch vụ tổng hợp, khu nhà ở chuyên gia, cán bộ giáo viên và sinh viên trong Khu Đại học Nam Cao do công ty Vạn Lợi làm chủ đầu tư đã bàn giao mặt bằng, đang chuẩn bị triển khai thi công xây dựng công trình; một số dự án đô thị đã hoàn thành cơ bản phần HTKT.
Để mô hình Khu Đại học Nam Cao mang lại hiệu quả thiết thực, tỉnh Hà Nam đã, đang và tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện để thực hiệnQuyết định 1748/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt, tỉnh sẽ tạo điều kiện để Khu Đại học Nam Cao được áp dụng tối đa các cơ chế, chính sách ưu đãi theo các quy định của pháp luật liên quan đến giáo dục đại học tại các Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Giáo dục và các quy định về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường; về cơ chế thí điểm đầu tư xây dựng công trình hạ tầng xã hội để cho các đơn vị ngoài công lập thuê dài hạn; về một số cơ chế, chính sách phát triển nhà ở cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề. Cùng với các ưu đãi chung theo quy định của Nhà nước được đề xuất cho áp dụng với mức tối đa, Tỉnh Hà Nam có chủ trương áp dụng nhiều ưu đãi và hỗ trợ khác như: Xây dựng đường giao thông, hạ tầng kỹ thuật đến chân hàng rào các nhà trường để các trường thực hiện đầu tư xây dựng đúng tiến độ, cam kết với tỉnh.
Để tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư đến với Khu Đại học, tỉnh Hà Nam sẽ có các cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù dành riêng cho Khu Đại học như các ưu đãi về đất đai, ưu đãi về các loại thuế và các chính sách hỗ trợ đầu tư để trình chính phủ phê duyệt.Tiếp tục ưu tiên thu hút đầu tư các cơ sở nghiên cứu đào tạo, dạy nghề./.