Với lãi suất ngân hàng ở mức thấp như hiện nay, một phần dòng vốn đã chảy vào các lĩnh vực bất động sản và chứng khoán. Điều đó có dẫn đến rủi ro cho các khoản nợ vay bất động sản?
Ảnh minh họa.
Tín dụng chảy vào kênh bất động sản
Theo NHNN, trong quý 1/2021, tín dụng chảy vào lĩnh vực bất động sản (BĐS) tăng 11,9% so với cùng kỳ năm 2020 và tăng 3% so với cuối năm 2020, cao hơn không đáng kể so với tốc độ tăng trưởng tín dụng chung toàn nền kinh tế (2,93%).
Như vậy, tăng trưởng tín dụng vào bất động sản trong 3 năm qua lần lượt như sau: Năm 2018 tăng 26,6%, năm 2019 tăng 21,53%; năm 2020, do dịch bệnh nên chỉ tăng 11,89%, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung của toàn ngành.
Tính tổng chung, tín dụng vào lĩnh vực BĐS chiếm 19,6% tổng dư nợ của nền kinh tế. Nguyên nhân là do lãi suất huy động giảm mạnh, các địa phương ban hành các bảng giá để tăng giá đất từ 15-20%, thị trường vàng biến động, chứng khoán tăng cao… nên người dân đổ tiền vào bất động sản, đầu cơ lướt sóng.
Qua đó, đã tạo nên cơn “sốt đất” tại nhiều địa phương trên cả nước thời gian qua. Bộ Xây dựng cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã yêu cầu các tỉnh, thành phố rà soát lại công tác quản lý về giá đất và tình trạng “sốt đất” tại 26 địa phương.
Ngân hàng Nhà nước cũng đánh giá chứng khoán và bất động sản là hai lĩnh vực tiềm ẩn rất rủi ro cao, dù chứng khoán và bất động sản có quy mô tăng trưởng tín dụng không lớn so với quy mô tăng trưởng chung của cả nền kinh tế.
“Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tăng cường, chỉ đạo các tổ chức tín dụng rà soát chặt chẽ hoạt động cũng như đầu tư, giám sát chặt chẽ dòng tiền, kiểm tra, kiểm soát sau cho vay đối với các khoản đầu tư vào lĩnh vực chứng khoán và bất động sản“, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, ông Nguyễn Tuấn Anh, khẳng định.
Dư nợ tín dụng có thực sự đáng lo ngại?
Theo số liệu Tổng cục Thống kê trong năm 2020, dư nợ đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản tăng tới 21%, đạt 633.740 tỷ đồng. Hiện tổng số doanh nghiệp bất động sản thành lập mới là 6.694 doanh nghiệp. Trong khi đó, số doanh nghiệp BĐS hoàn tất thủ tục giải thể là 978 doanh nghiệp, tăng 42,6% và tạm ngừng kinh doanh là 1.325 doanh nghiệp…
Ngoài kênh tín dụng, ngân hàng còn bơm vốn cho doanh nghiệp BĐS thông qua kênh trái phiếu doanh nghiệp. Trong quý 1/2021, các doanh nghiệp BĐS phát hành 23.150 tỷ đồng trái phiếu, giảm 5% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng chiếm tới 61,9% tổng lượng phát hành toàn thị trường.
Kỳ hạn bình quân các trái phiếu bất động sản phát hành trong quý 1/2021 giảm mạnh xuống 2,9 năm (từ mức bình quân 3,9 năm của cả 2 năm 2019 và 2020) nên kéo kỳ hạn bình quân trái phiếu phát hành toàn thị trường giảm từ 4.23 năm (2020) xuống 3,26 năm (quý 1/2021).
Huy động tín dụng qua kênh trái phiếu doanh nghiệp BĐS vẫn đang được kiểm soát
