– Ngày 28/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Việt Nam đã lên đường thăm chính thức Hoa Kỳ từ ngày 29 – 31/5, theo lời mời của Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Donald Trump.
Tham dự đoàn có Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh, Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ Phạm Quang Vinh, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Quốc Khánh, Ông Bùi Huy Hùng, Trợ lý Thủ tướng Chính phủ…
Quan hệ Việt – Mỹ thời gian qua đã đạt được những bước phát triển tích cực trên tất cả các lĩnh vực kể từ khi hai nước xác lập quan hệ Đối tác toàn diện (tháng 7/2013) trên cơ sở tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ, chế độ chính trị và con đường phát triển của nhau vì lợi ích của hai nước, góp phần duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển của khu vực.
Chuyến thăm Hoa Kỳ lần này của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp nối một loạt chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước như: Vhuyến thăm Hoa Kỳ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng năm 2015, chuyến thăm của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang năm 2013 và năm 2016, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã thăm Việt Nam.
Từ năm 2005, Mỹ đã trở thành một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng liên tục ở mức 20% trong những năm gần đây, ước đạt 53 tỷ USD năm 2016, trong đó, ta tiếp tục xuất siêu 30,9 tỷ USD; Mỹ tuy nhập siêu song tốc độ tăng trưởng xuất khẩu sang Việt Nam tăng nhanh ở mức 77% (gấp 4 lần tốc độ tăng của Việt Nam), xuất siêu về dịch vụ. Về đầu tư, đến tháng 11/2016, Mỹ xếp thứ 8/112 quốc gia và vùng lãnh thổ có FDI tại Việt Nam với 815 dự án có tổng vốn đăng ký 10,07 tỷ USD, đồng thời xếp thứ 9/68 quốc gia tiếp nhận FDI của VN với 147 dự án đầu tư có tổng vốn đăng ký 571,38 triệu USD. Ngày 13/1/2017, Tập đoàn dầu khí Việt Nam và Tập đoàn ExxonMobil đã ký Thỏa thuận khung phát triển dự án và Thỏa thuận khung hợp đồng bán khí Cá Voi Xanh với tổng trị giá khoảng 10 tỷ USD. Từ ngày 27-28/3/2017, hai bên đã tái khởi động cuộc họp kỹ thuật của Hội đồng Hiệp định khung về thương mại và đầu tư song phương (TIFA).
Hợp tác an ninh – quốc phòng được duy trì trong khuôn khổ Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng Việt – Mỹ 2011 và Tuyên bố tầm nhìn chung về hợp tác quốc phòng Việt – Mỹ 2015. Mỹ tuyên bố dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam. Hai bên tiếp tục trao đổi đoàn các cấp, duy trì các cơ chế đối thoại song phương và tiếp xúc tại các diễn đàn khu vực (Shangri-la, Cuộc gặp không chính thức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ – ASEAN 10/2016).
Về khoa học – kỹ thuật, hai bên ký Tuyên bố hợp tác về khoa học công nghệ (3/2015), dàn xếp hành chính trong khuôn khổ Hiệp định hợp tác sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân (5/2016).
Hợp tác về giáo dục, du lịch, giao lưu nhân dân trên đà phát triển tích cực. Tính đến 11/2016, có hơn 31.000 sinh viên, thực tập sinh Việt Nam đang theo học tại Mỹ, đứng đầu trong số các nước Đông Nam Á, đứng thứ 6 trong số các nước có nhiều du học sinh tại Mỹ. Hai bên đang tích cực triển khai dự án Đại học Fulbright tại Việt Nam; bước đầu triển khai Chương trình Hòa Bình, cho phép các tình nguyện viên Mỹ vào dạy tiếng Anh tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Lượng khách du lịch Mỹ đến Việt Nam năm 2016 đạt 552,7 nghìn lượt (tăng 12,8% so với năm 2015).
Về hợp tác y tế, môi trường, nhân đạo, phía Mỹ tiếp tục quan tâm tới các vấn đề này. Trong chuyến thăm của Tổng thống Obama (5/2016), hai bên đã ra hai Công bố chung về Đối tác Việt Nam – Mỹ về lĩnh vực biến đổi khí hậu và Đối tác Việt – Mỹ về lĩnh vực chống buôn bán động thực vật hoang dã; theo đó, phía Mỹ sẽ hỗ trợ 60 triệu USD trong 5 năm cho Việt Nam để ứng phó với biến đổi khí hậu và 10 triệu USD trong 5 năm để phòng, chống buôn bán động thực vật hoang dã.
Hợp tác về các vấn đề khu vực và đa phương, hai bên tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực như: APEC, ARF, ADMM+, LMI, EAS, trong đó có các vấn đề khu vực như: An ninh an toàn hàng hải, củng cố đoàn kết ASEAN, đề cao vai trò trung tâm của ASEAN, triển khai Đối tác chiến lược Mỹ – ASEAN…; và các vấn đề toàn cầu như: Chống khủng bố, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, ứng phó với biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, năng lượng và nguồn nước, chống tội phạm xuyên quốc gia…
Về vấn đề dân chủ, nhân quyền, hai bên tiếp tục đối thoại thẳng thắn, xây dựng trên các vấn đề còn khác biệt để không tác động tiêu cực đến hợp tác khác trong quan hệ song phương. Hai bên đã phối hợp tổ chức tốt vòng Đối thoại Nhân quyền lần thứ 20 tại Washington, DC và vòng đối thoại lần thứ 21 đang diễn ra tại Hà Nội./.
