Ký kết EVFTA: Bước đi đầu tiên tiến đến phê chuẩn

Chia sẻ với báo chí về Hiệp định EVFTA, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết, việc ký kết Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA và EVIPA) là dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa hai nước. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đi đầu tiên. Hai bên vẫn còn phải trải qua một bước nữa để đưa 2 Hiệp định vào thực thi.

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Khánh, để đi vào thực thi 2 Hiệp định này cần phải trình Quốc hội Việt Nam và Nghị viện châu Âu phê chuẩn. Chính phủ Việt Nam và Ủy ban châu Âu đều hy vọng tiến trình phê chuẩn 2 hiệp định sẽ diễn ra suôn sẻ ở cả Việt Nam và EU.

Cũng theo lãnh đạo Bộ Công Thương, trong những ngày tới, Bộ Công Thương sẽ chủ động phối hợp với các bộ, ngành chuẩn bị bộ hồ sơ trình phê chuẩn 2 Hiệp định. “Thủ tướng Chính phủ sẽ quyết định phân công cụ thể, nhưng nhiều khả năng Bộ Công Thương sẽ chịu trách nhiệm chuẩn bị bộ hồ sơ trình phê chuẩn EVFTA, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ chịu trách nhiệm về bộ hồ sơ trình phê chuẩn EVIPA” – Thứ trưởng Trần Quốc Khánh thông tin.

Với Việt Nam, theo đúng quy trình quy định tại Luật Điều ước, Chính phủ sẽ trình bộ hồ sơ xin phê chuẩn sang Chủ tịch nước và Chủ tịch nước quyết định việc trình ra Quốc hội để xin phê chuẩn 2 Hiệp định.

Với Liên minh châu Âu, quy trình phê chuẩn có sự khác biệt giữa EVFTA và EVIPA. Cụ thể, EVFTA chỉ cần Nghị viện châu Âu phê chuẩn là có thể có hiệu lực ngay. Phía EU gọi đây là hiệu lực “tạm thời” bởi sau đó, về nguyên tắc EVFTA vẫn phải được Nghị viện các nước thành viên EU phê chuẩn. Còn EVIPA lại khác, phải được cả Nghị viện châu Âu và Nghị viện của tất cả các nước thành viên thông qua thì mới có hiệu lực thực thi

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết, EVFTA và EVIPA không xuất phát từ con số không. Việt Nam và UE có một lịch sử quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư lâu dài và bền chặt, bắt đầu từ những năm đầu của thập kỷ 90 thế kỷ trước. EU là một trong những đối tác đầu tiên dành hạn ngạch dệt may cho Việt Nam, đồng thời là đối tác đầu tiên kết thúc đàm phán với Việt Nam về việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

EVFTA mở ra cả cơ hội lẫn thách thức cho Việt Nam

Liên quan đến những cơ hội và thách thức của Việt Nam, Báo cáo chuyên đề “Cơ hội cho nhiều ngành thế mạnh của Việt Nam khi EVFTA được ký kết và phê chuẩn” của Công ty chứng khoán Bảo Việt cho biết, Hiệp định EVFTA mở ra cả cơ hội lẫn thách thức cho Việt Nam. Việc hiệp định này có hiệu lực sẽ giúp cho tăng trưởng GDP của Việt Nam tăng thêm 0,48% điểm. Các ngành như dệt may và giày dép là ngành được hưởng lợi nhiều nhất với tăng trưởng xuất khẩu đến năm 2035 đạt thêm 13,49 tỷ EUR. Tiếp theo là xuất khẩu các loại thực phẩm và dịch vụ kinh doanh, được dự kiến sẽ tăng thêm 794 triệu EUR và 543 triệu EUR.

Ở chiều ngược lại, do cạnh tranh mạnh đến từ xuất khẩu các mặt hàng máy móc và thiết bị điện tử từ các nền kinh tế thuộc Liên Minh Châu Âu vào Việt Nam, xuất khẩu các sản phẩm thiết bị điện tử cùng với các loại máy móc khác và linh kiện được dự báo sẽ giảm nhẹ khoảng 196 và 32 triệu EUR.

Cũng theo báo cáo của Công ty chứng khoán Bảo Việt, mặc dù được dự báo sẽ được hưởng lợi nếu hiệp định EVFTA có hiệu lực, ngành dệt may của Việt Nam sẽ phải có những thay đổi để có thể thỏa mãn điều kiện về xuất xứ, qua đó có thể tận dụng các ưu đãi về thuế quan mà hiệp định EVFTA mang lại.

Trong ngắn hạn, những ngành như dệt may, giày dép còn gặp mức thuế cao hơn do phải giảm theo lộ trình, nhưng sau khoảng 5 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực hàng dệt may của Việt Nam sẽ có sức cạnh tranh lớn hơn trên thị trường Châu Âu.

Ngành sữa của Việt Nam được dự báo sẽ gặp phải cạnh tranh từ các sản phẩm sữa có xuất xứ từ EU với ưu thế về chất lượng và an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, do phân khúc sản phẩm chính có phần lệch nhau, nên áp lực cạnh tranh đối với các doanh nghiệp sữa của Việt Nam là không đáng kể.

Các ngành về rau quả, giầy dép hiện đang là thế mạnh của Việt Nam, và nếu vượt qua được các tiêu chuẩn về kỹ thuật (đặc biệt là ngành rau quả) thì EVFTA sẽ tạo ra cú huých về tăng trưởng cho nhiều doanh nghiệp đang theo đuổi nông nghiệp công nghệ cao hiện nay.

Ngoài các nhóm ngành được hưởng lợi trực tiếp từ lộ trình cam kết giảm thuế của Hiệp định, Báo cáo của Công ty cổ phần chứng khoán Bảo Việt cho biết, những ngành hàng khác cũng được hưởng lợi gián tiếp như: ngành logistics, các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng, doanh nghiệp bất động sản khu công nghiệp. Bởi, để tận dụng được ưu thế của các Hiệp định thương mại, chắc chắn hệ thống luật pháp cùng cơ sở hạ tầng về đường xá, giao thông, logistics cần phát triển mạnh để thích ứng với điều kiện phát triển cao hơn.

Nguồn -TT