Tăng trưởng kinh tế phục hồi ấn tượng, Việt Nam thu hút mạnh vốn đầu tư
– Dự báo mức tăng trưởng kinh tế năm 2017 sẽ đạt 6,7%, đây được xem là một trong bước phục hồi ấn tượng nhất trong nhiều năm qua. Cùng với đó, dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam cũng tăng mạnh kể từ năm 2007
Chia sẻ tại Diễn đàn Hội nhập kinh tế Quốc tế Việt Nam 2017, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, hiện dòng vốn đầu tư nước ngoài vào nước ta tăng mạnh kể từ năm 2007, qua đó bổ sung đáng kể nguồn lực cho phát triển kinh tế – xã hội.
Theo đó, trong giai đoạn từ đầu năm 2007 đến tháng 11/2017 có hơn 18 nghìn dự án được cấp phép mới, tương đương 2,2 lần số dự án trong cả giai đoạn 1988-2006. Tổng vốn đăng ký mới và tăng thêm từ năm 2007 đến nay đạt 296,4 tỷ USD, bằng 3,8 lần so với giai đoạn trước WTO. Kết quả này có nguyên nhân quan trọng từ gia tăng cơ hội cho nhà đầu tư nước ngoài từ các FTA mà Việt Nam đã, đang đàm phán và thực hiện. Cùng với đó, nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư – kinh doanh của Chính phủ, các Bộ ngành và địa phương.
Tính đến tháng 11/2017, có 126 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư tại Việt Nam. Những đối tác đầu tư quan trọng hàng đầu cũng đều là những đối tác thương mại chủ chốt trong các FTA khu vực, trong đó có Hàn Quốc (chiếm 18,1% tổng vốn đầu tư), Nhật Bản (15,5%), và Singapore (13,2%).
Cùng với việc thực hiện các FTA (đặc biệt gắn với mở cửa thị trường giáo dục) và các sáng kiến phát triển nguồn nhân lực, trình độ, kỹ năng của nguồn nhân lực có những bước tiến đáng kể từ năm 2007. Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng từ 34,75% năm 2007 lên 49% cuối năm 2014.
Bên cạnh đó, Việt Nam đã trở thành điểm sáng trong thực hiện chính sách xã hội ở nhiều mục tiêu: Đạt được hầu hết các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDG), đặc biệt về giảm nghèo, giảm trên 3/4 tỷ lệ nghèo, thu nhập bình quân nhân khẩu của hộ nghèo tăng. Các đối tượng xã hội được bảo trợ ngày càng tốt hơn.
Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế giai đoạn 2007 – 2017 có ảnh hưởng không nhỏ đối với thể chế kinh tế nói chung và phương thức điều hành kinh tế – xã hội nói riêng.
“Dù mức tăng trưởng trung bình chỉ đạt 6,04%/năm trong giai đoạn 2007 – 2017 (thấp hơn so với 7,51%/năm trong 2000-2006), song chất lượng và đà phục hồi tăng trưởng kinh tế ngày một vững chắc hơn. Dự báo mức tăng trưởng kinh tế năm 2017 đạt 6,7% – một trong bước phục hồi ấn tượng nhất trong nhiều năm qua. Trong những năm kinh tế thế giới hứng chịu khủng hoảng tài chính và suy thoái, nền kinh tế đã cho thấy sức chống chịu và đạt mức tăng trưởng thuộc diện cao so với mặt bằng thế giới”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho hay.
Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực, phát huy vai trò của khu vực công nghiệp – xây dựng và dịch vụ. Việt Nam đã gia nhập nhóm các nền kinh tế có mức thu nhập trung bình ngay từ năm 2008, và có mức GDP bình quân đầu người khoảng 2.215 USD vào năm 2016 – cao hơn 2,8 lần so với năm 2006.
Khả năng dự báo về xu thế và diễn tiến hội nhập kinh tế quốc tế chưa cao
Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cũng cho biết, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế giai đoạn 2007 – 2017 vẫn còn một số tồn tại.
Theo đó, mặc dù đã ban hành Chiến lược tổng thể về hội nhập quốc tế, tuy nhiên việc triển khai thực hiện Chiến lược trong thực tế còn một số bất cập. Các hoạt động hội nhập kinh tế quốc tế và mở rộng quan hệ trong các lĩnh vực chưa được triển khai đồng bộ, nhịp nhàng trong một chiến lược tổng thể. Một số chương trình, hoạt động chậm được cụ thể hóa, hoặc cụ thể hóa mà không tính đến chiều cạnh tương ứng của hội nhập kinh tế quốc tế.
Bên cạnh đó, cải cách trong nước, nhất là về mặt thể chế, vẫn chưa đáp ứng và chưa theo kịp các yêu cầu của việc thực thi cam kết hội nhập kinh tế quốc tế. Trong khi đẩy mạnh quá trình đàm phán, ký kết và thực hiện các cam kết quốc tế thì việc điều chỉnh chính sách trong không ít trường hợp còn chậm hoặc mang tính đối phó, chưa đồng bộ.
“Khả năng nhận định, đánh giá và dự báo về xu thế và diễn tiến hội nhập kinh tế quốc tế chưa cao. Việc đánh giá thực hiện định kỳ kết quả hội nhập kinh tế quốc tế và tác động đối với phát triển kinh tế – xã hội chưa được quan tâm đúng mức nên kết quả rất hạn chế”, người đứng đầu Bộ Công Thương cho hay.
Đưa ra nguyên nhân của những tồn tại trên, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng, do nhận thức về hội nhập kinh tế quốc tế nói chung và các thỏa ước hội nhập nói riêng còn chưa cụ thể, nhất quán, đặc biệt là ở địa phương.
Bên cạnh đó, một số chủ trương, vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế chưa được lồng ghép chặt chẽ vào kế hoạch hành động của Bộ, ngành, địa phương, dẫn tới thiếu quan tâm và/hoặc điều phối thiếu hiệu quả. Sự phối hợp trong quá trình triển khai công tác hội nhập giữa các bộ, ngành, giữa các cơ quan Trung ương với các địa phương, doanh nghiệp chưa thực sự chặt chẽ. Đặc biệt, nguồn lực (tài chính, nhân lực) cho công tác hội nhập kinh tế quốc tế còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu đề ra.